Witamina D3 a bóle stawów. Czy istnieje powiązanie?

Ból mięśni i stawów może mieć bardzo wiele przyczyn, od błahych wywołanych intensywnym treningiem po niedobór kluczowych dla zdrowia witamin oraz toczący się proces chorobowy w organizmie. W dzisiejszych czasach nie ma problemu z zakupem suplementów witaminowych, niemniej jednak zanim to zrobisz zastanów się jakich witamin brakuje, gdy bolą stawy. Najlepszym sposobem na ich uzupełnienie w pierwszej kolejności jest dieta. O tym, jak brak witamin wpływa na kości i jakie witaminy na mięśnie i stawy warto brać przeczytasz w poniższym artykule.

Udostępnij

Bolące stawy a witaminy – jak ich brak wpływa na kości?

To, od czego bolą stawy może mieć różne podłoże. Ten stan może być wywołany nieprawidłową dietą, stresem, który wpływa na napięcie mięśni oraz rozwojem wielu poważnych chorób takich jak osteoporoza.

Kluczowe witaminy, których niedobór skutkuje wystąpieniem bólu mięśni i stawów to:

• Witamina B1 – jej niedobór skutkuje osłabieniem mięśni, zapaleniem i uszkodzeniem stawów.
• Witaminy B3 i B7 – ich niedostateczna ilość jest odpowiedzialna za osłabienie siły mięśniowej.
• Witamina E na stawy – jest silnym przeciwutleniaczem. Jej niedobór może zaburzać metabolizm komórek mięśni.
• Witamina C – bierze udział w produkcji kolagenu, który jest jednym ze składników chrząstek stawowych. Odpowiada za elastyczność stawów. Jej niedostateczna ilość może skutkować bólem mięśni i stawów.
• Witamina K – jest niezbędna dla prawidłowego metabolizmu kości.

Za ból stawów może być również odpowiedzialny między innymi niedobór witaminy D. Jej rolą jest wzmacnianie wchłaniania wapnia i fosforu. Te dwa kluczowe pierwiastki warunkują prawidłowy wzrost i mineralizację kości i zębów. Niedostateczna ilość witaminy D wiąże się z osłabieniem kości, mięśni i stawów. O tym, jak dokładnie działa witamina D na kości i co jest dobre na bolące stawy przeczytasz poniżej.

Rola witaminy D w utrzymaniu zdrowych kości

Witamina D to rozpuszczalny w tłuszczach związek chemiczny, który dostarczamy do organizmu wraz z pokarmem. Witamina D2 występuje naturalnie w drożdżach roślinach, zaś witamina D3 znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego. W przeważającej jednak części powstaje ona w skórze z nieaktywnej formy pod wpływem promieniowania słonecznego.

Witamina D pełni bardzo ważne funkcje w organizmie, jednak najbardziej znana jest z regulacji gospodarki wapniowo-fosforowej. Wpływa na stężenie wapnia i fosforu we krwi, przez to oddziałuje na kości, układ krążenia, skórę i układ odpornościowy. Jej niedobory wpływają negatywnie na mineralizację kości i zębów, która może skutkować rozwojem krzywicy u dzieci lub osteoporozy u osób w podeszłym wieku. Niedostateczna ilość witaminy D prowadzi do utraty masy kostnej, osłabienia kości i zwiększenia ryzyka złamań¹.

Witamina D3 a bóle stawów – czy istnieje powiązanie?

Pierwszym objawem niedoboru witaminy D3 są bóle stawów i mięśni, obniżona odporność i pogarszająca się kondycja skóry.

Zbyt małe stężenie witaminy D podnosi ryzyko rozwoju wielu chorób, wśród których wymieniamy:

• choroby reumatyczne i autoimmunologiczne takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane, toczeń rumieniowaty układowy i łuszczycowe zapalenie stawów,
• nowotwory skóry, piersi, prostaty i jelita grubego,
• choroby sercowo-naczyniowe,
• zespół metaboliczny,
• alergie,
• cukrzyca typu 1.

Nadmiar witaminy D również nie jest obojętny dla organizmu. Powoduje nudności, wymioty, spadek apetytu, osłabienie mięśni i bóle kostno-stawowe. Stan ten sprzyja podwyższeniu poziomu wapnia we krwi, co może skutkować zwapnieniom narządów.

W obecnych czasach dużo częściej spotykany jest jednak niedobór witaminy D¹.

Ile witaminy D przyjmować i jak ją uzupełniać?

O tym, jakie witaminy na bolące stawy należy brać powinien zadecydować lekarz biorąc pod uwagę wyniki badań laboratoryjnych. Warto pamiętać, że w większości witamin zarówno niedobór jak i ich nadmiar jest szkodliwy dla organizmu.

Najnowsze rekomendacje dotyczące dawkowania witaminy D w Polsce (należy wziąć pod uwagę, że mieszkańcy różnych państw mogą mieć inne zapotrzebowanie na witaminę D, ze względu na ekspozycję słoneczną na różnych szerokościach geograficznych) wyglądają następująco²:

• Dzieci do 6 miesiąca życia: 400 j.m./dobę
• Dzieci w wieku od 6 do 12 miesięcy: 400-600 j.m./dobę
• Dzieci w wieku od 1 do 3 lat: 600 j.m./dobę
• Dzieci w wieku od 4 do 10 lat: 600-1000 j.m./dobę
• Młodzież i dorośli w wieku od 11 do 65 lat: 1000-2000 j.m./dobę
• Dorośli powyżej 75 roku życia: 2000 – 4000 j.m./dobę

Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę D obserwowane jest podczas ciąży i karmienia piersią – tutaj rekomendowane jest spożywanie – 2000 j.m./dobę.

Aby zapewnić odpowiednie stężenie witaminy D, warto zmienić nawyki żywieniowe i zastanowić się co jest dobre na bolące stawy. Witamina ta występuje w dużych ilościach w mleku i produktach mlecznych, jajach oraz tłustych rybach takich jak łosoś, śledź, węgorz i dorsz. Dodatkowo, aby zapewnić prawidłowe stężenie witaminy D, należy wydłużyć czas przebywania na świeżym powietrzu. Witamina D bowiem, tak jak wspomniano powyżej, przekształca się do aktywnej formy pod wpływem promieniowania słonecznego.

Co jest dobre na bolące kości i stawy? Garść porad

Bolące stawy i mięśnie mogą dokuczać każdemu. Od czego bolą stawy wyjaśniliśmy już bardzo dokładnie. Teraz zastanówmy się co na bolące stawy jest najlepsze.

Na pierwszym miejscu zadbaj o odpowiednią dawkę ruchu na świeżym powietrzu. Oprócz tego, że utrzymasz mięśnie, stawy i kości w dobrej kondycji to jeszcze wzmocnisz układ krwionośny i zadbasz o serce.

W drugiej kolejności postaw na zdrową dietę i produkty bogate w witaminę D. Pamiętaj, że witamina ta rozpuszcza się w tłuszczach, warto więc włączyć je do diety.

Picie alkoholu i palenie papierosów nigdy nie służy zdrowiu. Ogranicz lub zrezygnuj z nich całkowicie.

Rzadko kiedy jednak zdrowa dieta zapewnia nam odpowiedni poziom witaminy D. Każdy z nas powinien wykonać profilaktyczne oznaczenie poziomu tej witaminy i skonsultować wynik z lekarzem rodzinnym, który dobierze odpowiednie suplementy.

Konsultacja merytoryczna: lek. med. Bartłomiej Śmieszniak

Bibliografia:

¹ A. Dembiska-Kieć, J.W. Naskalski, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010, s. 242-247.
² Płudowski, P.; Kos-Kudła, B.; Walczak, M.; Fal, A.; Zozulińska-Ziółkiewicz, D.; Sieroszewski, P.; Peregud-Pogorzelski, J.; Lauterbach, R.; Targowski, T.; Lewiński, A.; et al. Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland. Nutrients 2023, 15, 695. https://doi.org/10.3390/nu15030695