Uczulenie na tran – jak je rozpoznać? Najważniejsze objawy

Niektóre osoby, które w przeszłości doznały reakcji alergicznej po zjedzeniu ryb lub owoców morza, obawiają się, że mają uczulenie na tran. W końcu kwasy tłuszczowe omega-3, które są głównym składnikiem tego oleju, pozyskiwane są z wątroby dorsza. Jeżeli i Ty przypuszczasz, że cierpisz na tę przypadłość, przeczytaj artykuł i dowiedz się, czy alergia na ryby oznacza konieczność zaprzestania przyjmowania tranu.

Udostępnij

Czy uczulenie na ryby wiąże się z alergią na tran?

Ryby, skorupiaki i inne owoce morza są przyczyną alergii, która – w większości przypadków – zaczyna się objawiać dopiero w wieku dorosłym. Za reakcję uczuleniową odpowiadają specyficzne rodzaje białek, głównie parwalbumina. Występuje ona u niemal wszystkich gatunków ryb, ale u jednych w większym stężeniu niż u innych. W związku z tym osobom uczulonym czasem się wydaje, że na jedne ryby mają alergię, a na inne nie. Zaczerwienienie, pokrzywka lub objawy jelitowe mogą wystąpić nie tylko po zjedzeniu ryby, ale i przebywając w miejscu, gdzie się ją przyrządza lub poddaje obróbce. Nie ma jednoznacznych badań, które potwierdziłyby lub zaprzeczyły, że alergia na tran oznacza równocześnie uczulenie na białko ryb.

Jakie są objawy uczulenia na tran?

Objawy uczulenia mogą być różne – w zależności od ilości spożytego tranu i indywidualnych cech organizmu. Najczęściej spotykane to:

• wykwity na skórze,
• obrzęk i pieczenie okolic oczu,
• świszczący oddech,
• ból brzucha,
• wymioty,
• dolegliwości jelitowe (zaparcia, biegunka).

W skrajnej sytuacji skutki uczulenia na tran mogą doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, czyli ciężkiej i nagłej reakcji organizmu, która poważnie zagraża zdrowiu. O wstrząsie świadczą spadek ciśnienia, problemy z oddychaniem, utrata świadomości lub przytomności. W przypadku wystąpienia takich symptomów należy jak najszybciej jechać na pogotowie.

Jak zdiagnozować alergię?

Jeżeli po przyjęciu tranu wystąpią objawy, które mogą świadczyć o uczuleniu, należy poradzić się alergologa. Standardowe badania dzieli się na:

• testy z krwi – lekarz pobiera próbkę krwi, która jest wysyłana do laboratorium. Tam podlega analizie pod kątem przeciwciał dla konkretnych alergenów,
• testy skórne – alergolog umieszcza odrobinę tranu na przedramieniu pacjenta i – w zależności od typu testu – rozciera ją lub specjalnym nożykiem przesuwa po skórze, aby wniknęła do głębszych warstw. Reakcja alergiczna powinna wystąpić już po kilkunastu minutach,
• prowokacyjne – czyli polegające na spożyciu tranu w obecności lekarza, który obserwuje pacjenta.

Niekiedy zachodzi potrzeba wykonania testów krzyżowo – dzieje się tak np., gdy badanie na skórze nie wykazało alergii, ale pacjent wciąż odczuwa objawy alergii na tran po jego wypiciu. Wtedy alergolog zleca test prowokacyjny.

Czym zastąpić tran?

Tran jest bardzo bogaty w witaminy i minerały, a jego niebywałe właściwości lecznicze trudno jest przecenić. W świecie roślin i zwierząt ciężko jest znaleźć jedno źródło, które zawierałaby tyle składników odżywczych, ile można pozyskać z oleju z wątroby dorsza. Poniżej wymieniliśmy główne z nich wraz z alternatywnym pożywieniem, które powinien wprowadzić do swojej diety człowiek uczulony na tran.

• kwasy tłuszczowe omega-3 – korzystnie wpływają na wzrok, układ nerwowy i krwionośny. Wykazują działanie przeciwnowotworowe, wzmacniają odporność i odpowiadają za mocne kości i zęby. Znajdziemy je oczywiście w mięsie tłustych ryb, ale również w olejach roślinnych, nasionach i orzechach,
• witamina D – jest odpowiedzialna głównie za mineralizację kości i prawidłowy rozwój układu kostnego. W związku z tym zdecydowanie powinny przyjmować ją dzieci, które się jeszcze rozwijają oraz seniorzy podatni na schorzenia związane z wyniszczeniem tkanki kostnej (głównie osteoporoza i osteomalacja). Witaminę D naturalnie produkuje słońce, lecz polski klimat nie jest w stanie zaspokoić zapotrzebowania na ten minerał. Niestety, poza tranem i mięsem ryb można ją uzupełnić właściwie tylko z dwóch źródeł: nabiału i wątróbki. Konieczna jest suplementacja,
• witamina A – buduje odporność organizmu i odpowiada za stan skóry włosów i paznokci. Jej niedobór często objawią się zmęczoną cerą i osłabionymi włosami. Witamina A za sprawą retinolu reguluje proces złuszczania naskórka, czym rozjaśnia przebarwienia i zapobiega powstawaniu pierwszych zmarszczek. Ze względu na dobroczynny wpływ na wzrok, powinny ją uzupełniać osoby, które długo pracują przed komputerem. Witaminę A można pozyskać z warzyw i owoców bogatych w karoten: marchewki, papryki i wiśni,
• witamina E – zaliczana jest do tzw. witamin młodości, ponieważ spowalnia proces starzenia, zapobiegając destrukcji kolagenu, który jest budulcem skóry, włosów i paznokci. Ponadto jest silnym przeciwutleniaczem i bierze udział w budowie odporności organizmu. Wspomaga pracę układu rozrodczego kobiet i mężczyzn, dlatego jest polecana przy problemach z zajściem w ciążę. Witamina E znajduje się w orzech, pestkach winogron i pełnoziarnistych produktach zbożowych.